Zondag 16 maart 2014 overleed onze jongste zoon Alex op 19 jarige leeftijd, een zelf gekozen dood. Naast het verdriet was de ontreddering groot. Zelf hadden we een uitvaartbegeleider gebeld die de praktische zaken van ons overnam. Yvonne kwam bij ons vanuit de parochie, ze zou als vrijwilliger de avondwake vormgeven. Alex was niet kerkelijk en daarom wilden we geen gebruikelijke avondwake. Hoe en of we dat op een andere manier wilden / konden opvullen wisten we niet. Zoals ik al zei, ontredderd.
Yvonne vertelde dat ze de opleiding tot Ritueelbegeleider deed en vroeg ons of ze de invulling rondom het afscheid van Alex mocht helpen vorm geven als afstudeeropdracht.
Yvonne stemde af met de uitvaartbegeleider.
Eerst werkte ze samen met ons het frame uit; thuis was er op twee dagen tijd om persoonlijk afscheid te komen nemen. De tijd daaromheen was voor ons, voor vrienden, de familie, de kinderen uit zijn stageklas, zijn klasgenoten, de buurkinderen … Vrijdagavond was in de kerk een afscheidsbijeenkomst en zaterdag was de crematie en na afloop een samenzijn in een dorpscafé.
Yvonne hielp ons met de invulling van het grote afscheid in de kerk, onze oudste zoon had de regie over de invulling in het crematorium.
Ze stelde vragen. Niet alleen aan ons maar ook aan anderen die rond Alex stonden, ze vormde zo voor zichzelf een beeld van Alex. We kregen opdrachten van Yvonne; welk symbool staat voor hem, denk na of je zelf iets wilt zeggen, welke muziek…
’s Nachts kwam het antwoord voor het symbool. Een steen, want Alex was een kei van een vent!
Via social media, via moeders van andere tieners hoorden we mooie verhalen over Alex. Hoe hij had geluisterd naar zijn leeftijdgenoten en hoeveel die daar aan hadden gehad. Hij had iets betekend in zijn korte leven, door de steen die hij in het water had gelegd was de loop ervan voor anderen veranderd.
Op de kaart kozen we voor een foto van zijn naam in keien, gemaakt door hemzelf tijdens een vakantie.
Na de afscheidsbijeenkomst kregen we van Yvonne het herinneringsboek in handen. Daarin ook alle teksten van de liedjes. Deze week las ik alles nog eens door en nu pas merkte ik dat het openingslied; Foto van vroeger van Rob de Nijs, ook gaat over de overgang van kind naar volwassenheid en hoe moeilijk dat kan zijn.
Alex deed de opleiding tot klassen-assistent en had bij ons in het dorp stage gelopen op een van de scholen. Veel kinderen en ouders kende hem als meester Alex. Toen hij overleed liep hij stage in een groep 7 in Heerhugowaard. Yvonne nam contact op met die school en zorgde dat de kinderen afscheid konden nemen van hun meester, ook wilden de kinderen iets bijdragen tijdens het afscheid. Dat kreeg vorm in een door hen gezongen lied (Hey Brother) dat Alex zelf graag draaide na afloop van de stagedag. En in de kerk deelden de kinderen de steentjes uit als herinnering aan Alex. Mooie geslepen steentjes, 700 stuks, voor iedere bezoeker een steentje.
Nog lang na zijn overlijden vertelden mensen me dat ze het steentje nog altijd ergens hadden liggen en iedere keer aan ons en aan Alex dachten als ze hem weer tegenkwamen. Mijn steen heb ik laten verwerken in een sleutelhanger.
Ieder van ons gezin heeft iets gezegd tijdens de bijeenkomst. Yvonne gaf aan hoeveel woorden ongeveer het max was. Regelmatig vroeg ze naar de vordering en ook belangrijk, als je toch niet wilt dan kan ik het van je overnemen zei ze.
Ikzelf vind een aantal van de rituelen uit de kerk mooi, het aansteken van het licht rondom de kist, een lichtje bij Maria. Zo werd het een afscheid van ons samen, een dierbaar afscheid waar we met enkel positieve gedachten op terug kijken.
Hoewel het geen traditionele avondwake moest worden was de kerk wel een prachtige plek voor het afscheid. Er kunnen veel mensen samen komen, het was niet alleen ons verdriet. Een goed afscheid helpt bij de rouwverwerking, het afscheid van Alex was groots maar voelde toch intiem. Yvonne lukte het om onze verschillen samen te brengen tot een mooi geheel, ze durfde ons verdriet mee te voelen. Luisterde, stuurde waar nodig en nam ons bij de hand. Ook na het afscheid was ze er af en toe om ons te steunen, om een praatje, om zomaar… Dank je wel Yvonne.
